Yabancı bir devletin vatandaşlığını Türkiye Cumhuriyeti devletinden izin almadan, Türk makamlarına bilgi vermeden kazanmak, Türk vatandaşlığının kaybına yol açar mı? Bu yazıda bu soruyu kısaca cevaplamak istiyorum.
Örneğin Amerika Birleşik Devletleri’nde gerekli şartları sağlayarak, vatandaşlık sınavını başarıyla geçerek ve yemin işlemini de tamamlayarak Amerikan vatandaşlığı kazanan bir kişi, Türk vatandaşlığını kaybeder mi?
Yürürlükten kaldırılan 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 25. maddesi, izin almaksızın kendi istekleriyle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazananların Bakanlar Kurulu kararıyla vatandaşlıktan çıkarılabileceğini düzenlemekteydi:
403 sayılı mülga Kanun, madde 25:
Aşağıdaki kişilerin Türk vatandaşlığını kaybettiklerine Bakanlar Kurulu tarafından karar verilebilir.
a) İzin almaksızın kendi istekleriyle yabancı bir Devlet vatandaşlığını kazananlar,
Bu hüküm artık yürürlükte değildir. Günümüzde yürürlükte olan 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’na göre izin almaksızın başka bir devletin vatandaşlığını kazanmak vatandaşlığın kaybı sebebi değildir; aksine, herhangi bir yabancı devlet vatandaşlığını kazanan kişilerin buna ilişkin belgeleri ibraz etmeleri ve kayden aynı kişi olduklarının tespiti halinde nüfus kayıtlarına bununla ilgili açıklama yapılacağı öngörülmüştür:
5901 sayılı Kanun, madde 44:
(1) Herhangi bir nedenle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan kişilerin, bu durumlarına ilişkin belgeleri ibraz etmeleri ve yapılacak inceleme sonucunda kayden aynı kişiler olduklarının tespiti halinde, nüfus aile kütüklerindeki kayıtlarına çok vatandaşlığa sahip olduklarına dair açıklama yapılır.
Bu hüküm, Türk vatandaşlığının yanı sıra başka bir devlet vatandaşlığını kazanmanın, başka bir deyişle çifte vatandaşlığın, vatandaşlığın kaybını gerektiren bir sebep olmak şöyle dursun, hukuka uygun ve meşru bir statü olduğunu ortaya koymaktadır.
Sorunun cevabına gelirsek; yabancı devlet vatandaşlığını, örneğin Amerikan vatandaşlığını Türk makamlarından izin almadan ya da onlara bilgi vermeden kazanan kişi, Türk vatandaşlığını yitirmez.